Posterkunst in Parijs bij het Musée d’Orsay – Kunst is op Straat

Een wandeling door de geschiedenis – Een illustrator bekijkt straataffiches en posterontwerpen uit het 19e-eeuwse Parijs.

Deze blog verkent posterkunst in Parijs, Frankrijk door de ogen van een illustrator – met reflecties op de tentoonstelling “L’art est dans la rue”, Kunst is op Straat in het Musée d’Orsay: een fascinerende blik op de beeldcultuur van de 19e eeuw en de blijvende invloed ervan op moderne illustratie.

Een lentedag in Parijs

De zon schijnt op deze lentedag in mei 2025. Half bewolkt, negentien graden. Een perfecte dag om Parijs te voet te verkennen. Grote groepen toeristen verzamelen zich voor de Notre-Dame. Aan de zijkant van de kathedraal vertellen geïllustreerde panelen over de wederopbouw na de verwoestende brand van 2019.

Langs de Seine: van bouquinistes tot billboards

Ik wandel verder richting het Musée d’Orsay, langs de oever van de Seine. Een wandeling van zo’n dertig minuten. Onderweg passeer ik de beroemde bouquinistes – de groene boekenstalletjes met oude boeken, prenten en kunstposters. Aan de overkant rijzen de kenmerkende Haussmann-gevels statig omhoog, ritmisch onderbroken door felle led-schermen en enorme reclameposters. Eén cosmetisch merk heeft zelfs een hele gevel in renovatie bedekt met een doek vol reclame. Het doet me denken aan de affichezuilen die ik de dag ervoor zag op de Champs-Élysées: die ronde, zogeheten colonnes Morris, met hun elegante dakjes. Tegenwoordig draaien ze, zodat de posters voortdurend in beweging zijn.

Zelfs ondergronds, in de metro, is beeld alomtegenwoordig. De gebogen muren van de perrons zijn bekleed met posters: concerten, tentoonstellingen, films, parfums. In deze stad is zelfs wachten visueel boeiend.

Aankomst bij het Musée d’Orsay

Eenmaal aangekomen bij het Musée d’Orsay weet ik: ik ben precies waar ik wil zijn. Ik ben hier voor de tentoonstelling Kunst is op Straat – een eerbetoon aan de posterkunst van het 19e-eeuwse Parijs. De monumentale hal van het voormalige treinstation is op zichzelf al een visueel spektakel. Het gefilterde daglicht, de smeedijzeren bogen, de enorme klok aan het einde van de galerie – het voelt alsof je een affiche binnenstapt.

Posterkunst in Parijs – van reclame tot kunstvorm

De tentoonstelling laat zien hoe posterkunst in Parijs vanaf het midden van de 19e eeuw het straatbeeld veroverde. In samenwerking met de Bibliothèque nationale de France worden bijna 230 werken getoond: kleurrijke posters van Chéret, Mucha, Steinlen, Toulouse-Lautrec, Bonnard, Grasset… maar ook foto’s, kostuums, sculpturen en schilderijen die samen het bruisende straatleven van toen oproepen.

Lithografie en de opkomst van kleur

Een van de doorbraken die deze beeldenexplosie mogelijk maakte, was de opkomst van kleurenlithografie. In de tentoonstelling is een indrukwekkende lithografische drukpers te zien – een eerbetoon aan het vakmanschap achter de posters. Dankzij deze technische innovatie konden kunstenaars voor het eerst grootschalig in kleur drukken. Beeldcultuur werd niet langer beperkt tot interieurs, maar werd zichtbaar in de openbare ruimte – en inspireerde generaties illustratoren.

De straat als openluchtgalerie

Deze posters waren meer dan reclame; ze vormden het visuele decor van het moderne Parijs. Ze bedekten niet alleen muren en hekken, maar ook kiosken, metrotunnels en zelfs mensen – denk aan sandwichmannen volgeplakt met advertenties. De straat was een openluchtgalerie waar beeldcultuur zich razendsnel ontwikkelde en tegelijk een plek voor sociale expressie, vermaak en soms protest.

Wat me opviel, is hoe deze affiches niet alleen visueel aantrekkelijk zijn, maar ook een tijdsbeeld geven: de opkomst van de consumptiemaatschappij, de zichtbaarheid van vrouwen in het straatbeeld, de populariteit van cabarets en theaters. Kunstenaars als Toulouse-Lautrec en Steinlen legden het nachtleven vast, terwijl anderen experimenteerden met typografie, compositie en kleurgebruik die nu nog steeds modern aanvoelen.

Een gevarieerde selectie posters

In deze blog deel ik een aantal foto’s die ik tijdens mijn bezoek maakte – als eerbetoon aan een tijd waarin kunst letterlijk op straat leefde. De selectie laat de diversiteit goed zien: reclame voor Lu Lu-koekjes en Chocolat Menier, aankondigingen voor gemaskerde bals, reisposters voor Chamonix of Mesnil-Val, en in de laatste zaal opvallende oorlogsposters en propagandawerken zoals “On les aura!” en “Versez votre or pour la France.”

Disclaimer: De foto’s in deze blog zijn genomen tijdens mijn bezoek. Alle rechten op de originele kunstwerken behoren toe aan de respectieve collecties of rechthebbenden.

Reflectie op posters in het straatbeeld

De tentoonstelling deed me opnieuw beseffen hoe de straat altijd al een dynamische plek is geweest voor visuele communicatie. Tip: L’art est dans la rue (Kunst is op Straat) is nog te zien in het Musée d’Orsay tot en met 6 juli 2025. Maar ook daarna blijft deze blog bestaan als eerbetoon aan een tijd waarin de stad zelf het canvas was. En hoe de affiche, ooit vluchtig en alledaags, nu erkend wordt als kunstvorm met blijvende impact.

Een persoonlijke link

Die gedachte sluit naadloos aan op mijn eigen werk. De tentoonstelling werkte voor mij als inspiratiebron: hoe beelden in de openbare ruimte mensen kunnen raken, verrassen en verleiden, blijft iets magisch. Het herinnert me eraan hoe krachtig een goed ontworpen poster nog steeds kan zijn. Als illustrator ontwerp en verkoop ik zelf illustratieposters en art prints via mijn webshop. Hoewel mijn stijl anders is, voel ik verwantschap met de posters van toen: de kracht van kleur, compositie en visuele overtuiging. Tijdens de tentoonstelling dacht ik vaak aan mijn eigen reisposters – van bijvoorbeeld Torrevieja, Rotterdam, het Caribische eiland Curaçao of Parijs – waarin ik ook probeer om sfeer en verlangen te vangen in één beeld. Kunst voor thuis, zoals kunst ooit op straat leefde. 👉 Bekijk al mijn posters hier